In een jaar tijd nam het aantal ongelukken met minimaal één gewonde met 3.681 toe tot 21.457 slachtoffers. Deze zorgwekkende toename is deels te herleiden naar de extra drukte op de weg sinds de coronapandemie. Maar de voornaamste oorzaak is te vinden in het gedrag van verkeersdeelnemers en met name de toename in het aantal automobilisten met een slok op achter het stuur.
Uit een recent verschenen rapport van de SWOV blijkt dat 2,6% van de automobilisten tijdens weekendnachten rondrijdt onder invloed van alcohol. Dit is bijna een verdubbeling van de 1,4% die werd gemeten in 2017.
Ook uit cijfers van de politie blijkt dat het aantal bestuurders onder invloed toeneemt de laatste jaren. In 2022 betrapte de politie tot en met november bijna 40.000 mensen op rijden onder invloed. Met deze cijfers zijn we gedaald naar het niveau van tien jaar geleden.
Uit een rapport van de Rijksoverheid blijkt dat mensen over het algemeen niet bang zijn betrapt te worden met drank op achter het stuur. In dit rapport wordt geconcludeerd dat ongeveer acht op de tien bestuurders die pakkans klein tot zeer klein achten. Het gevolg hiervan is dat meer automobilisten met een slok op de weg op gaan. Het is dus van levensbelang dat er wordt gekeken naar hoe we samen met politiek, politie en justitie de trend in toename van het aantal drankrijders kunnen omdraaien.
Deskundigen noemen fuiken als een van de belangrijkste maatregelen om alcoholgebruik in het verkeer terug te dringen. Dit zijn grootschalige politiecontroles, die sinds 2016 steeds minder worden uitgevoerd. Tegenwoordig zet de politie liever in op kleinere drankcontroles, omdat deze sneller van plek veranderen en omdat mensen elkaar snel (vaak via social media) waarschuwen als er ergens een fuik staat. Toch heeft het ook een groot voordeel als mensen elkaar waarschuwen. "Omdat dit je subjectieve pakkans verhoogt", zo stelt Patrick Rugebregt (SWOV). Het draait allemaal om "het signaal dát er gecontroleerd wordt", zegt hij. Ook onze woordvoerder Rob Stomphorst gaf in een interview met RTL aan een groot voorstander van de fuik. "Wat ons betreft mogen controlefuiken van de politie meteen terug ingevoerd worden".
“Wat ons betreft mogen de alcoholfuiken (controlefuiken) door de politie direct worden (terug) ingevoerd”.
Een andere maatregel die ingezet kan worden is de herinvoering van het alcoholslot. Dat is een ingebouwde startonderbreker in de auto. De bestuurder moet voor het starten in het apparaat blazen. De auto start niet als de bestuurder te veel heeft gedronken. Alleen mag het alcoholslot sinds 2016 om juridische redenen niet meer worden opgelegd. Het inbouwen, dat zo'n 5000 euro kost, kwam voor rekening van de automobilist en die kon dit vaak niet opbrengen. Dit had tot gevolg dat ze hun rijbewijs en soms ook hun baan kwijtraakten.
Maar met de oplopende verkeersdoden komt de maatregel opnieuw ter sprake. Kamerlid Habtamu de Hoop (PvdA) geeft aan dat een alcoholslot pas bespreekbaar als andere maatregelen zoals extra alcoholcontroles niet werken.
Wij sluiten luit zich aan bij de uitspraak van kamerlid De Hoop. Gezond gedrag in het verkeer staat bij ons voorop, maar een alcoholslot is natuurlijk ook een ingrijpende (maar absoluut effectieve) maatregel. Het is wel aangeraden aan de politiek om deze maatregel ook in (her)overweging te nemen, maar primair gaan wij kijken of we de BOB-campagne nog slimmer en intensiever kunnen inzetten. Net als bij andere thema's rond alcoholbeleid gaat het hier om goede samenwerking tussen overheid, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven.
Ongeacht of er wel of geen maatregelen opgelegd gaan worden, ligt de verantwoordelijkheid om niet met een slok op achter het stuur te stappen bij de bestuurder zelf. Iedereen kan zelf een steentje bijdragen aan het aantal incidenten door alcohol in het verkeer te verminderen. Meedoen is makkelijk. Heb je een borrel op werk of ga je met je vrienden op pad? Maak dan op voorhand de Bob-afspraak.