Zó realiseren wij een veilige schoolomgeving!

22 januari 2020

Dat scholen veel zelf kunnen doen om de verkeersveiligheid te verbeteren, bewijst basisschool De Dobbelsteen uit Sevenum. Samen met de gemeente, ouders, kinderen en VVN werken ze aan creatieve acties en oplossingen.

Zó realiseren wij een veilige schoolomgeving!

In actie

Eerst even terug naar het begin. Judith Geurts, directeur van De Dobbelsteen, stoorde zich al langer aan de verkeerssituatie rondom haar school en het parkeergedrag: ‘Met name als het regent, maken mensen minder slimme keuzes. Ook van ouders en de ouderraad kreeg ik steeds vaker signalen dat ze het onveilig vonden voor de kinderen. Dat was voor mij aanleiding om in actie te komen.’ Ze nam contact op met Ton Peeters, specialist Verkeer bij de gemeente Horst aan de Maas, die op zijn beurt Veilig Verkeer Nederland aanhaakte.

Ouders bewust maken

Vanuit Veilig Verkeer Nederland kwam regionaal projectleider Nicole Oirbons bij De Dobbelsteen langs voor een oriënterend gesprek. Judith vertelt: ‘Onder haar begeleiding zijn we het traject VVN Veilige Schoolomgeving gestart. De eerste stap hierin was het maken van een verkeersfilm om een stukje bewustwording te creëren bij ouders. In deze video lieten we kinderen zelf vertellen wat zij hier gevaarlijk vinden en wat hun wensen zijn.’ Vervolgens inventariseerde de school bij alle ouders welke verkeersproblemen zij ervaren, hoe zij hun kind naar school brengen en welke oplossingen ze hebben. ‘Via een digitale enquête zijn veel ouders bereikt. VVN nam dit onderzoek, inclusief de analyse, helemaal voor ons uit handen en dat was superfijn.’

Eerst erkennen, dan doen

Om de veiligheid van een schoolomgeving te verbeteren, moet iedereen eerst de problemen (h)erkennen en de urgentie zien. Pas dan is de doelgroep bereid om gezamenlijke afspraken te maken en hun gedrag aan te passen. Judith: ‘Door de video en de vragenlijst betrek je ouders op een persoonlijke manier. Er ontstaat draagvlak en vanuit dat gevoel dragen ze zelf oplossingen aan.’ Ton beaamt dit: ‘Met infrastructurele maatregelen alleen red je het niet, het gaat uiteindelijk om de bereidwilligheid van mensen om mee te doen. Met het langlopende project ‘Veilig op weg’ zetten we als een van de eerste gemeentes in Nederland structureel in op gedragsbeïnvloeding in het verkeer. Iets wat overigens naadloos aansluit op de aanpak van VVN.’

Parkeerbonbon

Op basis van de onderzoeksresultaten hebben De Dobbelsteen, de gemeente en Veilig Verkeer Nederland een plan van aanpak gemaakt met afspraken en vervolgstappen. Deze zijn gericht op minder parkeerhinder en meer veiligheid rondom de haal- en brengtijden. Judith: ‘We gaan onder meer het fietsgebruik stimuleren, extra fietsstallingen maken, stoeppaaltjes plaatsen tegen foutparkeren en we vragen ouders voortaan op het schoolplein te wachten in plaats van daarbuiten, zodat iedereen het plein makkelijker kan verlaten.’ De school start in het voorjaar met de eerste acties. Aanvullend brengen ook (verkeers)ouders en leerkrachten ideeën in.

"Iedereen inspireert elkaar en bedenkt leuke dingen, zoals de actie ‘geen bon, maar een bonbon’ voor wie wél goed parkeert. Dat is toch fantastisch!"

School als kartrekker

Judith en Ton beamen dat het succes van een veilige schoolomgeving gebaat is bij een gezamenlijke aanpak. Ton: ‘Het mooie aan dit project is dat we allemaal vanuit onze eigen expertise optrekken. Daardoor vullen we elkaar aan, is er geen versnippering, zijn de lijntjes kort en krijgen we zaken snel geregeld. De school is kartrekker - Judith pakt dat heel goed op - en wij ondersteunen en faciliteren waar mogelijk, net als VVN.’ Ook de fijne sfeer draagt bij aan de succesvolle samenwerking. ‘Het geeft goede energie om als team te zeggen: we gaan dit met elkaar doen’, aldus Judith.

In het zonnetje

Voor scholen die ook aan de slag willen met verkeersveiligheid, adviseert Judith: ‘Stel de ouders centraal en betrek de gemeente bij je overleggen. Ook al hoef je infrastructureel niks te veranderen, zo weten ze wat er speelt.’ Ton voegt toe: ‘Het blijft maatwerk en het ligt eraan in welk type omgeving een school ligt. Soms kan het handig zijn om buurtbewoners of een wijkagent te betrekken.’ Tot slot werkt volgens Judith de kracht van positiviteit en herhaling: ‘Negeer negatief gedrag en zet degenen die het goed doen in het zonnetje. Grijp ook meerdere momenten in het jaar aan om aandacht te vragen voor het onderwerp. Zo blijft iedereen alert en borg je de veiligheid.’

Dit artikel verscheen eerder in het VVN Magazine van voorjaar 2020.