Waarom het goede voorbeeld geven in het verkeer belangrijk is

Uit psychologisch onderzoek weten we dat het goede voorbeeld geven, bijvoorbeeld in het verkeer, echt een effect heeft op het gedrag van anderen. 

Bij kinderen weet iedereen het wel.

Kleine kinderen doen je na in hun gedrag, dus in de buurt van kinderen let je meestal wel op dat je het goede voorbeeld geeft. Niet vloeken, gezond eten, en je houdt je aan de verkeersregels. 

Voor volwassenen is dat eigenlijk niet anders

Voor volwassenen is dat eigenlijk niet anders. Uit psychologisch onderzoek* blijkt namelijk dat je leert door het zien van het gedrag van anderen en door het gedrag van anderen na te doen. Zeker als je gelijkenissen ziet met degene die dat gedrag vertoont en als meer mensen dat gedrag vertonen. En ook als iemand die voor jou geldt als rolmodel dat gedrag vertoont, dan heeft dat invloed op jouw gedrag. 

Sociale norm

De sociale norm dat het bijvoorbeeld normaal is om te appen als je op de fiets zit, wordt versterkt door uitingen met het verkeerde voorbeeldgedrag. Door het probleem op deze manier op de kaart te zetten, zorgt de media ervoor dat het ongewenste gedrag als normaal wordt gezien. Daardoor wordt dus juist het tegenovergestelde effect bereikt.  

Andersom geldt het ook: als je ziet dat andere mensen het gewenste gedrag vertonen, zal je geneigd zijn om dat over te nemen. Zeker als je ziet dat een rolmodel, zoals een BN-er en vlogger, dat gedrag in de praktijk neemt.

Experiment: hand uitsteken

Dat geldt voor heel veel gedragingen in het verkeer. Hieronder zie je een filmpje waarin we een experiment doen met fietsers die hun hand uitsteken. Het blijkt dat als jij je hand uitsteekt, de fietsers achter je ook eerder geneigd zijn om hun hand uit te steken. Het werkt dus echt! 

Hoe doet Veilig Verkeer Nederland dat?

Veilig Verkeer Nederland kiest voor een positieve aanpak om verkeersveiligheid te bevorderen. Onder andere door het goede voorbeeld te geven. In tekst en in beeld geven we aan wat het gewenste verkeersgedrag is. In plaats van te zeggen wat niet mag of niet veilig is, geven we mensen handvatten die laten zien hoe het wél hoort. In het kader van 'goed voorbeeld doet goed volgen' vragen wij ook media, BN'ers en influencers het goede voorbeeld te geven.

*Bronnen:

  • Bandura, A., (1986) Social foundations of thought and action : a social cognitive theory. 1986, Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall.
  • Bandura, A. (2008). Social cognitive theory of mass communication. In J. Bryant & M. B. Oliver (Eds.), Media Effects: Advances in Theory and Research (pp. 94-124). New York, NY: Routledge.
  • Petty, R.E. & John T. Cacioppo , J.T. (1986). From Communication and persuasion: Central and peripheral routes to attitude change, New York: Springer-Verlag.
  • Ajzen, I. (2005). Attitudes, Personality and Behavior, Open University Press