'In bijna heel Amsterdam 30 km/uur'

Hartje centrum Amsterdam, pal naast het stadhuis, komen op het drukke Mr. Visserplein alle verkeersstromen samen. Eind december gaat, zoals op veel plekken in de stad, óók hier de maximumsnelheid naar 30 km/uur. In aanloop naar deze nieuwe norm werkt de gemeente Amsterdam samen met Veilig Verkeer Nederland. Verkeerswethouder Melanie van der Horst vertelt over het hoe en waarom van de snelheidsverlaging. 

Veilig Verkeer Nederland snelheidsverlaging 30 km uur Verkeerswethouder Melanie van der Horst

Dit artikel verscheen eerder in het VVN Magazine.

Gigantische afname 

Grote steden in het buitenland gingen Amsterdam al voor: in Brussel, Edinburgh en Parijs is de maximumsnelheid al grotendeels teruggebracht van 50 naar 30 km/uur. Die maatregel heeft in al die steden geleid tot 20 à 30% minder verkeersslachtoffers. Melanie: ‘Dat is gigantisch. Ook wij maken ons grote zorgen over de verkeersveiligheid in de stad. We zien dat het steeds drukker wordt met meer auto’s, fietsers en openbaar vervoer. Het aantal ernstige ongelukken neemt toe, ook die met een dodelijke afloop. Dat zijn zorgelijke cijfers en die willen we een halt toeroepen. Door de snelheid te verlagen verwachten ook wij 20 tot 30% minder ongelukken. Mensen beseffen het zich niet altijd, maar je remweg bij 30 km/uur is zóveel korter dan bij 50. In zo’n drukke stad is dat cruciaal.’

Even wennen

Amsterdam gaat niet voor half werk: eind december 2023 geldt voor 80% van alle wegen dat het verkeer niet harder mag dan 30 km/uur. Net als Brussel voert de stad de maatregel in één keer in. Zo is de boodschap voor iedereen duidelijk en is de kans op gedragsverandering het grootst. ‘Gelukkig merken we best veel steun en begrip: twee derde van de Amsterdammers is voor deze maatregel. Natuurlijk zal het in het begin wennen zijn. Maar die 30 gaat ons ook veel opleveren. Mensen voelen zich nu onveilig in het verkeer, zoals schoolgaande kinderen en zelfs vijftigers die al niet meer op de fiets durven. Dat vind ik heftig, want het is een grote beperking van je vrijheid. Naast minder ongelukken, is het onze missie dat meer mensen aan het verkeer durven deelnemen. Daarnaast heeft 30 km/uur ook als prettig bijeffect dat het zorgt voor minder verkeerslawaai in de stad.’

'Mensen beseffen het zich niet altijd, maar je remweg bij 30 km/uur is zóveel korter dan bij 50. In zo’n drukke stad is dat cruciaal.'

Melanie van der Horst - Verkeerswethouder gemeente Amsterdam

Aangepaste wegen

Vanaf het najaar start Amsterdam een communicatiecampagne om iedereen te informeren dat 30 km/uur het ‘nieuwe normaal’ wordt. Ook komt er duidelijkheid op de weg. Waar verschillende straten al 
zijn ingericht op 30 km/uur, hebben veel wegen nog aanpassingen nodig. Er is geen tijd voor complete herinrichtingen, maar er komen wel aangepaste verkeersborden, lijnen en stoplichten. ‘Zo ontstaat 
zoveel mogelijk het gevoel dat je daar je snelheid moet matigen. Op brede wegen plaatsen we een overrijdbare middenstrook, zodat het smaller oogt en mensen eerder geneigd zijn af te remmen. Als straks 
op bepaalde plekken blijkt dat er nog te hard wordt gereden, kijken we natuurlijk wat we kunnen doen aan de weg om het veiliger te maken.’ 

Samen verkeersveilig

Bij de invoering van de nieuwe maximumsnelheid ziet Amsterdam nog twee uitdagingen. ‘Ten eerste de handhaving. Hierover hebben we nauw contact met de politie en het OM. Als je helemaal niet handhaaft, voelt 30 km/uur rijden te vrijblijvend; we willen daar dus zeker op controleren. Wanneer, hoe en waar we dat precies gaan doen, werken we nog concreter uit. Een tweede belangrijk punt is de communicatie: we willen echt goed naar iedereen overbrengen dat we de snelheid bijna overal verlagen. Na een half jaar gaan we evalueren hoe alles loopt. Zoals ook Brussel voor ons een heel fijn voorbeeld is geweest, stellen wij onze kennis graag beschikbaar aan andere steden. Het is mooi om van elkaar te leren en samen te werken aan verkeersveilige straten.’

Samenwerking gemeente Amsterdam en Veilig Verkeer Nederland

De gemeente Amsterdam heeft inmiddels al een aantal straten omgezet van 50 naar 30 km/uur. Ook Veilig Verkeer Nederland heeft hieraan een bijdrage geleverd. Zo is er een knutselmiddag georganiseerd 
voor kinderen uit de betreffende buurten en buurtbewoners hebben materialen gekregen om 30 km/uur zichtbaarder te maken in de straten. Ook zijn er VVN Remwegdemo's verzorgd om de impact van 30 en 50 km/uur op de remweg op een interactieve manier te demonstreren. Zo helpen we om bezorgde bewoners ambassadeur te maken van 30 km/uur als nieuwe norm binnen de bebouwde kom. 

Als gemeente ook de snelheid in de bebouwde kom verlagen? Bekijk ons advies en handige tools.