‘Spel met enorm educatief karakter’

Communiceren over verkeer: op basisscholen komt het onderwerp wekelijks aan bod. Via werkboeken in de klas en de VVN-leerlingsoftware, tot gastlessen van VVN-vrijwilligers. Binnenkort komt daar voor groep 5/6 een aanvulling bij: verkeersles in Minecraft, één van de populairste computerspellen onder jongeren. Een balletje dat ging rollen dankzij Bob van den Steenhoven, directeur-bestuurder van de Herenwegschool in Wassenaar.

Veilig Verkeer Nederland magazine najaar 2021 Bob van den Steenhoven Minecraft educatie

Dit artikel verscheen eerder in het najaarsnummer 2021 van het VVN Magazine. Op 15 maart 2022 gaven Verkeersminister Mark Harbers en Onderwijsminister Dennis Wiersma - samen met YouTuber Dodo - live het startsein van VVN Minecraft Verkeerseducatie.

Grenzeloze fantasie

Als we door het raam van het klaslokaal kijken, zien we kinderen uit groep 6 nieuwsgierig achter hun Chromebook (laptop, red.) zitten. Vandaag mogen zij als allereersten de Minecraft-versie van Veilig Verkeer Nederland bekijken. Want dat leren via een computerspel een supergoed idee is, daar weten ze op de Herenwegschool alles van. Zo werkte groep 7 eerder dit jaar aan een project over de herinrichting van de Wassenaarse Slag. Bob vertelt: ‘We bedachten om dat in Minecraft te doen, het spel waarin kinderen 3D kunnen bouwen. Het gave is dat ze alles vanuit hun eigen kinderlogica beredeneren, met een fantasie die geen grenzen kent. Het leverde zoveel slimme ideeën op!’

Verkeersbeleving

In het kader van het Wassenaarse Slag-project nam Bob contact op met Rembert Sierksma, innovatiecoördinator bij Veilig Verkeer Nederland. Rembert: ‘Het enthousiasme van Bob inspireerde ons om ook met een eigen Minecraft-project aan de slag te gaan. Samen met Microsoft en IT Randsteden bouwden we aan een VVN-versie van het spel: VVN Minecraft Verkeerseducatie. Het wordt een unieke, innovatieve tool waarin de verkeerstheorie en de belevingswereld van kinderen samenkomt. Vanaf schooljaar 2022/2023 vormt het spel een extra verdieping op onze VVN Verkeersmethode voor groep 5/6. De eerste proefversie is klaar en we vonden het toepasselijk om deze alvast op de Herenwegschool te tonen.’

Coole meester

Tot die schoolkinderen behoren onder andere Ruby en Luca, beiden negen jaar, uit groep 6. Ook in hun vrijetijd zijn ze fan van Minecraft en ze spelen het geregeld thuis. Luca: ‘Het voelt alsof je zelf een architect bent. Je kunt alles maken wat je maar wilt.’ Dat Minecraft straks ook voor de verkeerslessen wordt gebruikt, vinden ze heel cool. Ruby: ‘Sinds meester Bob hier werkt gebruiken we Minecraft in de klas en werken we op Chromebooks, dat is echt superleuk!’ De kinderen mogen de VVN-versie nu openen en zien een virtuele stad met hoog en laagbouw. En kijk, daar is het VVN-kantoor! Hierbinnen staat een generator waarmee je zelf verkeersborden kunt maken. Spelers komen namelijk op zeven plekken in de stad een verkeersregelaar tegen. Die vraagt hen het juiste bord te plaatsen om zo een verkeersprobleem op te lossen. Ook bevat het spel vrije opdrachten, zoals over de dode hoek en veilig parkeren. Dit helpt de leerlingen de theorie te begrijpen en toe te passen in een virtuele praktijk.

Spelenderwijs leren

Bob ziet veel meerwaarde in Minecraft, ook voor verkeersles in de klas. ‘Om te beginnen is het een fun-tool waar kinderen sowieso al enthousiast over zijn; dat is de basis! En ja, het is een spel, maar wel één met een enorm educatief karakter. Je kunt er zo veel diepgang en lagen in aanbrengen.’ Bob licht toe dat leerlingen in de papieren werkboeken te maken hebben met een platte werkelijkheid. In de Minecraftomgeving is alles 3D en ziet een kind meteen het effect van zijn/haar handelen: plaats je bijvoorbeeld een bord verkeerd, dan gaat het direct mis met de verkeersstromen. Het is bovendien een sterke tool voor het leren van de 21e-eeuwse vaardigheden, zoals ict-vaardigheden, kritisch denken, samenwerken en probleemoplossend vermogen.

Waardevol gereedschap

Wat de Minecraftwereld van VVN uniek maakt, is dat het speciale software bevat die per kind die 21e-eeuwse competenties kan uitlezen. Bob: ‘Dat is een enorme kracht achter het programma, want zo zie je precies hoe ze daarop scoren.’ Richard Meijer, mede-eigenaar IT Randsteden, bouwde de Minecraft-wereld van VVN en ontwikkelde met IamProgrez ook de zogenaamde Minecraft Skill Builder: ‘Met deze tool kunnen we alle 21e-eeuwse vaardigheden uitmeten die een kind tijdens het spel gebruikt. We zijn de eersten ter wereld die dit kunnen! Na afloop van elk spel is je persoonlijke score af te lezen. De ontwikkeling van een individuele leerling is zo nauwgezet te volgen. Daarmee hebben we Minecraft veranderd in een waardevol stuk gereedschap voor het onderwijs.’

21e-eeuwse vaardigheden

Dat kan Jeroen Strijbosch, die als Customer Success Manager bij Microsoft verantwoordelijk is voor Minecraft in het onderwijs, volop beamen: ‘Als we naar toekomstig onderwijs kijken, dan worden 21e-eeuwse vaardigheden enorm belangrijk. Maar hoe meet je ze? Met de VVN-versie van Minecraft gaan we dit voor het eerst inzichtelijk maken. Dat is zo cool! Niet alleen voor Nederland, maar ook internationaal. Minecraft ontstijgt daarmee het ‘spelletjesgevoel’ en bewijst aan ouders en leerkrachten zijn toegevoegde waarde. Nu komt er een VVN-versie waar we ongelofelijk trots op zijn!’