Daniëlle Pieterse Landelijk projectleider Dode Hoek bij Veilig Verkeer Nederland

Hoe helpt Veilig Verkeer Nederland mensen uit de dode hoek te blijven? 

‘We kijken continu hoe we landelijk meer bewustwording kunnen creëren. De dode hoek is opgenomen in de VVN Verkeersmethode voor groep 1 tot en met 8. Aanvullend hebben we de gastles voor 
groep 7/8, waarbij we met een vrachtauto langs scholen gaan. Ook in ons educatieaanbod voor 50-plussers komt de dode hoek aan bod, met name bij fietsers. En we hebben natuurlijk vorig jaar de eerste Nationale Blijf Uit De Dode Hoek Dag georganiseerd. Overal staan de twee vuistregels centraal: blijf rechts en ruim achter grote voertuigen, en houd minimaal drie meter afstand rondom grote voertuigen. Ook benadrukken we constant dat álle grote voertuigen een dode hoek hebben. En dat een chauffeur niet alles ziet, ondanks alle spiegels en camera’s. Daarom sturen we op gedrag: zolang jij weet hoe je eruit blijft, kun je jezelf veilig houden.’

Waarom is de samenwerking met bedrijven en scholen zo belangrijk om die boodschap over te brengen?

‘We werken nauw samen met Transport en Logistiek Nederland. Samen ontwikkelden we de ‘Veilig op Weg! Blijf uit de dode hoek’-les. Een groot aantal transportbedrijven werkt vrijwillig mee voor de uitvoering. Hun chauffeurs geven de lessen op school. Die praktijkervaring maakt het levensecht voor kinderen. Maar het maakt chauffeurs ook meer bewust van de risico’s. Het werkt twee kanten op, wat de impact vergroot. Daarnaast geven scholen ons waardevolle feedback door middel van onderzoek en evaluaties. Zo kunnen we ons lesmateriaal voortdurend verbeteren en aanpassen aan de behoeften van de doelgroep.’ 

Hoe is de Nationale Blijf Uit De Dode Hoek Dag ontstaan?

‘Met ons lesprogramma bereiken we jaarlijks zo’n 26.000 leerlingen. Toch blijkt dat bijna de helft van de Nederlanders niet weet waar de dode hoek zit.¹ Het thema speelt dus veel breder. De Nationale Blijf Uit de Dode Hoek Dag is ontstaan naar een idee van Transport en Logistiek Nederland. Samen willen we de landelijke aandacht en bewustwording verder vergroten. En dat is hard nodig. Het aantal is misschien lager dan bij andere ongelukken, maar de impact van een dodehoekongeval is enorm. Niet voor niets heet het de dode hoek. Met de bekende TikTokker Gymmeester Daan en brede persaandacht was de eerste editie een groot succes. Op 12 september 2025 is de tweede Nationale Blijf Uit de Dode Hoek Dag. De voorbereidingen voor een grotere landelijke editie zijn in volle gang.’

Sietske van Es Specialist Educatie bij Veilig Verkeer Nederland 

Hoe is de educatie rondom de dode hoek opgebouwd?

‘De dode hoek komt al vanaf de onderbouw aan bod in de VVN Verkeersmethode. De jongste kinderen leren spelenderwijs dat ze uit de buurt van grote voertuigen moeten blijven. Met praatplaten, posters en spelletjes. Vanaf groep vier wordt het inhoudelijker en 
bouwen de verkeerslessen zich steeds verder uit. Kinderen krijgen verschillende situaties voorgelegd. Wat als je al bij het verkeerslicht staat en er komt een vrachtauto naast je staan? Wat doe je? Uiteindelijk zien we het meeste risicogedrag bij middelbare scholieren. Daarom zetten we vooral in op preventie: zorgen dat kinderen alles weten vóór ze naar de brugklas gaan. De ‘Veilig op Weg! Blijf uit de dode hoek’-les speelt daarbij een belangrijke rol.’

Wat is de kracht van praktijkervaring in combinatie met theorie?

‘Kinderen leren veel van theorie, maar iets blijft pas echt hangen in een realistische context. Tijdens de les zien ze met eigen ogen hoe groot zo’n vrachtwagen is en waar de dode hoek zich bevindt. Zo’n indrukwekkende ervaring zorgt ervoor dat kinderen zich meer bewust zijn van de gevaren. Ook ontstaat er een stukje wederzijds begrip. Kinderen leren inzien dat zo’n gigantisch voertuig door één persoon met één paar ogen wordt bestuurd. Chauffeurs realiseren zich dat elk kind op een fi ets ook een kind uit de les van gisteren kan zijn. En beide beseffen: de ander doet ook zijn best.’ 

Waarom zijn de vuistregels zo belangrijk?

‘De twee vuistregels waren er al toen ik meeschreef aan de nieuwe lesfilm, maar ik vond het cruciaal dat ze vaak terugkomen. Dat is de kracht van herhaling. In de fi lm, de theorie en het praktijkgedeelte komen ze steeds voorbij. Ook in de opfriscursussen voor 50-plussers hebben we ze opgenomen. Ons doel? Dat iedereen de vuistregels kent en toepast. En omdat veilig verkeer begint bij educatie, geven we ze al zo vroeg mogelijk aan kinderen mee.’

Marcel van den Berge Gastdocent en chauffeur bij Royal Den Hartogh Logistics

Hoe groot zijn de risico’s van de dode hoek?

‘De dode hoek is verraderlijk. Vooral voor kinderen die voor het eerst zelfstandig naar school fietsen. Zij zijn nog niet gewend aan alles wat er in het verkeer gebeurt. En zodra kinderen naar de middelbare school gaan, zijn ze met hele andere dingen bezig. Je wil ze voor die tijd bewust maken van de gevaren. Maar ook jonge chauffeurs zijn kwetsbaar. Zeker in drukke gebieden waar je ogen tekortkomt. Een ongeluk zit in een klein hoekje. En het kan wel goed gaan, maar één fout kan fataal zijn. Die fout mag er gewoon niet zijn.’

Wat is de impact van dodehoeklessen op leerlingen? 

‘Het is een belevenis op zich: zo’n vrachtauto bij school. Maar wat vooral indruk maakt, is wanneer kinderen meemaken hoe ik alles vanaf mijn kant zie. Als ze de cabine inklimmen, valt het kwartje: je ziet écht niet alles. En dat terwijl je natuurlijk heel hoog zit. Dit is toch even wat anders, denken ze dan. Het is mooi als je dat in hun gezichtjes ziet gebeuren. Als ze later nog eens een groot voertuig zien, komt dat moment weer terug. Dan weten ze: oppassen. Dat is precies wat je wil bereiken.’

Hoe draagt de samenwerking met Veilig Verkeer Nederland bij aan de bewustwording van zowel kinderen als chauffeurs?

‘Het is heel krachtig dat theorie en praktijk samenkomen. Die combinatie maakt veel impact op kinderen, dus het is mooi dat we dit samen kunnen doen. Maar voor chauffeurs is het net zo waardevol. Zeker voor wie veel in de stad rijdt of bevoorrading doet bij supermarkten. Tijdens de opleiding leer je wel over de dode hoek, maar lang niet altijd wat dat in de praktijk betekent. Je wil dat chauffeurs er altijd op letten: als jij een bocht maakt en die wagen zwaait uit, dan kan daar iemand staan. Elke vijf jaar is er verplichte nascholing - wat mij betreft hoort dit stukje bewustwording daar standaard in thuis.’