1. Er zijn geen of zo min mogelijk auto's bij de school.

Bij Veilig Verkeer Nederland zien we graag dat zoveel mogelijk leerlingen lopend, fietsend of voor/achterop de fiets naar school komen. Enerzijds om de schoolomgeving autovrij of -luw te houden. Anderzijds omdat het voor kinderen leerzaam is om zelfstandig of onder begeleiding deel te nemen aan het verkeer.

Om fietsers en voetgangers de prioriteit te geven is de schoolomgeving bij voorkeur autovrij. Lukt het niet om dit permanent in te stellen, dan is een schoolstraat een mooie oplossing. Het gebied rondom de ingang van de school wordt dan tijdelijk afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Bijvoorbeeld een half uur tijdens de aankomst, pauze en het vertrek van de kinderen. Vaak is hier draagvlak voor bij automobilisten uit de buurt, omdat de straat buiten deze tijden wel toegankelijk is.

Zijn auto's wel toegestaan? Kijk dan welke andere maatregelen je kunt toepassen om het zo veilig mogelijk te maken.

2. Er zijn goede voorzieningen voor voetgangers en fietsers.

Bij de inrichting van de schoolomgeving krijgen voetgangers en fietsers de prioriteit. Met goede loop- en fietsvoorzieningen worden ouders en hun kinderen gestimuleerd om te lopen of de fiets te pakken naar en van school. Voldoende fietsparkeerplekken en een goede fietsenstalling (ook voor bijvoorbeeld bakfietsen) zijn daarbij een must. Denk ook aan voldoende wachtruimte op een veilige plek en een schuilplek bij slecht weer voor ouders/verzorgers die kinderen komen halen of brengen. Naast de directe schoolomgeving wordt er ook gekeken wat er nodig is voor een veilige route van huis naar school en terug. Denk aan oversteekplekken voor fietsers en voetgangers.

3. Er is een schoolzone met verkeersmaatregelen op maat.

Als gemotoriseerd verkeer is toegestaan is het nuttig als de directe openbare rond de school een herkenbare weginrichting heeft, met bijbehorende regels. Dit kleinere deel binnen de schoolomgeving wordt een schoolzone genoemd. De schoolzone is te herkennen aan opvallende inrichtingskenmerken die direct duidelijk maken dat er een school staat. De gemeente kan een schoolzone aanwijzen en inrichten. Dit gebied is herkenbaar door bebording die horen bij de schoolzone, de markering 'schoolzone' en snelheidsremmende maatregelen. Soms wordt gebruikgemaakt van speciaal meubilair (zoals gekleurde paaltjes), opvallende wegmarkering en/of een gekleurd plateau. In een schoolzone geldt een maximumsnelheid van 30 km/uur of lager. 

Een schoolzone is altijd maatwerk. In hoofdstuk 4 uit de notitie van het CROW staan aanbevelingen voor de toepassing en inrichting van schoolzones. Voorbeelden van verkeersmaatregelen zijn oversteekvoorzieningen, hekjes bij de in- en uitgang, éénrichtingsverkeer, een stopverbod en een schoolstraat.

4. Parkeren in de schoolomgeving wordt niet gestimuleerd.

Omdat de schoolomgeving bij voorkeur autovrij of -luw is, is het beter om parkeren niet te stimuleren als auto's zijn toegestaan in de schoolomgeving. 

• Is het voorzien in parkeerplaatsen voor ouders een absolute noodzaak? Kies dan voor parkeerplekken die buiten de schoolomgeving liggen. Het laatste stukje naar school wordt dan gelopen. Dat geldt ook voor 'Kiss & Ride'-plekken.
• Zijn er parkeerplekken vlakbij de schoolingang? Dan kunnen deze gebruikt worden door schoolmedewerkers. Hun auto’s staan er al als de kinderen komen en rijden pas weg als kinderen weer vertrokken zijn. Is dit niet per se nodig dan geven zij natuurlijk het goede voorbeeld door buiten de schoolomgeving te parkeren.
• Is er een schoolbus? Dan krijgt deze een gereserveerde parkeerplek, waar kinderen veilig naartoe kunnen lopen. Als de school meerdere ingangen heeft is het wellicht mogelijk om voor deze kinderen een andere ingang te gebruiken.
• Zijn er parkeerplaatsen voor teamleden of een schoolbus, dan moeten deze fysiek niet toegankelijk zijn voor andere bestuurders.

5. Er is een goede verkeerscirculatie met scheiding van gemotoriseerd en kwetsbaar verkeer

Een goede verkeerscirculatie in de schoolomgeving kan bijdragen aan de verkeersveiligheid rondom school. Ook hier geldt dat voetgangers en fietsers de prioriteit krijgen. Zorg ervoor dat het gemotoriseerde verkeer zoveel mogelijk van kwetsbaar verkeer gescheiden is. Als de school bijvoorbeeld meerdere ingangen heeft, zijn deze te benutten als fiets- en/of voetgangersingang. Hierop kunnen de loop- en fietsroutes worden aangesloten. 

6. De afspraken worden regelmatig onder de aandacht gebracht bij ouders en buurtbewoners.

Maak afspraken

Hoe veilig een schoolomgeving ook is ingericht, uiteindelijk is het aan ouders (en buurtbewoners) om hier zelf actief aan bij te dragen. Door goede afspraken te maken in lijn met bovenstaande richtlijnen kom je al een heel eind. Veilig Verkeer Nederland biedt ondersteuning en tools. Gebruik bijvoorbeeld deze gratis vragenlijst om te inventariseren hoe andere ouders kijken naar de schoolomgeving en ontvang advies op maat. Of doe een uitgebreider traject in samenwerking met betrokken ouders, de school, de gemeente en Veilig Verkeer Nederland.

Het streven naar een verkeersveilig ingerichte schoolomgeving kan niet zonder medewerking van de gemeente. Overleg met de gemeente en zorg dat de schoolomgeving wordt meegenomen in het omgevingsplan.

Vraag aandacht voor de afspraken

Het is goed om regelmatig aandacht te vragen voor de verkeersveiligheid rondom school. Betrokken ouders, zoals VVN Verkeersouders of leden van een verkeerswerkgroep, kunnen daarbij helpen. Organiseer bijvoorbeeld ten minste eens per jaar een actiedag of -week. Of doe de gratis VVN Beloningsactie. Bekijk onze tips en tools voor ouders of aanpak voor scholen en gemeenten.