‘Groot of klein, wie gaat fietsen zet zijn helm op’

Bij Inge de Vlieger in huis hangen vier fietshelmen aan de kapstok. Twee grote en twee kleintjes. “Waarom we allemaal een helm dragen? Ik zou de vraag willen omdraaien. Waarom niet?”

Inge de Vlieger en haar gezin

Inge, werkzaam als kinder- en neuropsycholoog in het Amsterdamse OLVG, woont met haar man en twee zoontjes sinds een paar jaar in Abcoude. Een rustig dorp waar de 8-jarige Siebe en 5-jarige Toon lekker buiten kunnen spelen en door de buurt kunnen fietsen. En dat fietsen doen de jongens altijd met hun helmpjes op.

Geen discussie

“Dat vinden Siebe en Toon overigens de normaalste zaak van de wereld”, vertelt Inge. “Dat dragen van een helm begon al toen ze nog bij ons voor- of achterop de fiets zaten en wanneer ze met hun step of loopfietsjes in de weer waren. Nu ze hun eigen ‘serieuze’ tweewielers hebben, zit die helm dus ook op hun hoofd. Juist nu, want ze moeten nog wat fietsvaardiger worden. Echt, daar heb ik nog nooit een discussie met ze over hoeven voeren. Wij vinden het eerder raar als we mensen zónder helm zien fietsen. Bij de racefietser is het wel ingeburgerd, maar die wordt dan weer ingehaald door een (maar al te vaak appende) jongere op een snelle elektrische fiets. En die dragen geen helm. Dat is toch niet uit te leggen?”

Verbale begeleiding

Vanaf hun tweede jaar zaten de zoontjes van Inge op de loopfiets. Vanaf drieënhalf gebruikten ze de trappers erbij. Siebe heeft in Nederland leren fietsen, Toon in Duitsland. “We hebben tot voor een half jaar terug zeven maanden in Berlijn gewoond”, legt Inge uit. “Daar namen we de jongens mee naar Tempelhof, de voormalige luchthaven. Tegenwoordig is dit een groot park waar je heerlijk kunt relaxen. Hier heeft onze jongste leren fietsen. Sinds we weer terug in Nederland zijn mag onze oudste in zijn eentje door de wijk fietsen, maar Toon mag dat nog niet. Natuurlijk blijft het spannend als Siebe zonder ons op zijn fiets stapt, maar we hebben samen veel geoefend en oefenen nog steeds. Hij op zijn fiets en ik ernaast. Mondelinge begeleiding, zeg maar. Tijdens het fietsen vertel ik hem waar hij op moet letten. Ik benadruk vooral dat hij zich goed moet focussen. Zoals even stoppen met praten bij het oversteken, zodat hij alle aandacht heeft om eerst goed te kijken. Volwassenen, maar zeker kinderen, kunnen niet goed twee dingen tegelijk doen.” 

Pak je je fiets, dan pak je je helm

Duitsers dragen, zoals in zoveel landen, een helm tijdens het fietsen. Daar is het dus de gewoonste (hoofd)zaak van de wereld. Inge: “Wist je dat ze je in Duitsland juist raar aankijken als je geen helm draagt? Dat valt dan ineens op, net zoals een skiër op de piste met wapperende haren. Het dragen van een fietshelm is bij ons thuis doodgewoon, een automatisme. Pak je je fiets, dan dus ook je helm. Het draagt bij aan de veiligheid en het lijkt erop dat steeds meer ouders dat in gaan zien. Hier in Abcoude wonen veel ziekenhuismedewerkers. Veel van hen hebben ervaring met patiënten die hoofdletsel hebben opgelopen door een fietsongeval. Ze hebben met eigen ogen gezien wat er fout kan gaan. Ikzelf zie ook veel licht traumatisch hersenletsel. Deze patiëntjes houden lange tijd last van hoofdpijn. Dat gun je niemand.

Kennisoverdracht

Siebe en Toon zijn nog klein en de puberteit is nog ver weg. Ze zitten op de basisschool en vinden het geen enkel probleem om een helm te dragen. Op school worden ze daar ook niet om gepest. Denkt Inge dat de jongens er nog hetzelfde over denken als ze op de fiets naar het voortgezet onderwijs gaan? “Ja, ik denk het wel. Siebe is sowieso heel voorzichtig met zichzelf en ik denk dat mijn zoons het juist heel raar zouden vinden om opeens zonder helm te fietsen. Maar eerlijk gezegd hoop ik dat, tegen de tijd dat mijn jongens oud genoeg zijn voor de middelbare school, de fietshelm is ingeburgerd in het straatbeeld. Hoe meer scholieren een helm dragen, hoe gewoner het wordt. En daar kan je niet jong genoeg mee beginnen. Nederland is bij uitstek een fietsland. Ik denk dat we door kennisoverdracht heel veel mogelijk kunnen maken. Laten we ons niet afvragen waarom we die helm op ons hoofd moeten zetten, maar juist waarom we het niet moeten doen. Ik weet geen goede reden te bedenken. Jij?”

Wil je weten wat jij als ouder kunt doen om met je kind te oefenen in het verkeer? Lees hoe andere ouders omgaan met het thema verkeer in de opvoeding. Of meld je aan voor Verkeerstips voor ouders. Je krijgt dan 2 à 3 keer per jaar een mail met onze tips en adviezen.