Van helmplicht tot lachgasverbod. Deze verkeersregels (gaan) gelden in 2023

Het aantal verkeersdoden en gewonden dat jaarlijks in Nederland te betreuren valt, is al jaren onverminderd hoog. Uit onderzoek van Smart Traffic Accident Reporting (STAR) blijkt dat er vorig jaar 578 mensen om het leven gekomen in het verkeer in Nederland. Om het tij te keren komt de overheid met enkele nieuwe wetswijzigingen die ten goede komen van de verkeersveiligheid. Hieronder geven we een opsomming van enkele belangrijke (wets)wijzigingen die jij dit jaar op de weg kan tegenkomen. 

Verkeersregels 2023

1: Helmplicht snorfietsers

Snorfietsers en hun passagiers zijn vanaf 1 januari 2023 wettelijk verplicht een helm te dragen. Voor bromfietsers was het dragen van een helm al verplicht. De boete voor het niet dragen van een (juiste) helm op een snorfiets is €100 plus €9 administratiekosten. Met deze nieuwe regel hoopt de overheid dat er minder ongevallen en verkeersdoden zullen zijn. Voorgaande jaren ging dit om tussen de 30 en 40 verkeersslachtoffers. 

Je kunt kiezen tussen twee soorten helmen: een goedgekeurde brom- en motorfietshelm of een speed-pedelec-helm. Bekijk ons eerdere artikel over de helmplicht om je te helpen bij een keuze te maken voor het kopen van een snorfietshelm.  Voor fietsers en e-bikers geldt er geen verplichting. Wel raden wij aan om vrijwillig een helm te dragen op de fiets, vanwege de vele voordelen van een fietshelm.

Helmplicht scooter snorfiets
Sinds 1 januari 2023 geldt de helmplicht voor zowel bestuurders als bijrijders van (deel)scooters en snorfietsen
Lachgas in het verkeer
Om het groeiende probleem van lachgas in het verkeer aan te pakken voert jongerenorganisatie TeamAlert al enkele jaren de campagne 'Rij Ballonvrij'.

2: Lachgasverbod 

Sinds 1 januari 2023 staat lachgas op lijst II van de Opiumwet. Wat betekent dit? Vanaf dit jaar is het verboden om lachgas als genotsmiddel:

  • Bij je te hebben
  • Te verkopen
  • Of te vervoeren

Het doel van dit verbod is om het gebruik van lachgas onder particulieren terug te dringen. Hiermee hoopt de overheid ook het aantal verkeersincidenten, waarbij lachgas in het spel is, te minimaliseren. Lachgas in het verkeer is met name onder jongeren de afgelopen jaren een groeiend probleem.  

3: Nieuw toetsingskader voor LEV’s

De toelating van de elektrische step op de openbare weg in Nederland is al lange tijd een gevoelig onderwerp in de politiek. Om de verkeersveiligheid van deze vervoersmiddelen te waarborgen is er behoefte aan eenduidige regelgeving voor de toelating van deze LEV’s (Lichte Elektrische Voertuigen).

Daarom werken het ministerie van IenW, SWOV en de RDW samen aan een nationaal toelatingskader voor de Lichte elektrische voertuigen: het LEV-kader. Dit nieuwe toetsingskader, waarin wordt omschreven welke LEV's onder welke voorwaarde de openbare weg op mogen, wordt naar verwachting in 2023 gepubliceerd. Totdat dit toetsingskader er is, zullen de LEV’s die tot de openbare weg worden toegelaten blijven gemonitord. Bekijk hier welke LEV's wel en niet toegelaten worden op de openbare wegen. 

4: Op meer plaatsen max 30 km/uur 

Er wordt al jaren gesproken over een verlaging van de algemene maximumsnelheid van 50 km/uur binnen de bebouwde kom. Zo nam de Tweede kader in oktober 2020 een motie aan om de 30 km/uur als nieuwe standaard in te voeren. Wanneer de 30-km per uur regel daadwerkelijk wordt ingevoerd is nog niet bekend. In dit SWOV-rapport lees je meer over de verkeerskundige achtergrond achter de maatregel.

Wat er - naar alle waarschijnlijkheid - in 2023 wel staat te gebeuren, is dat in steeds meer gemeenten een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur wordt ingesteld binnen de bebouwde kom, zonder dat de wetgeving al is aangepast. Dit kan namelijk door gemeenten zelf bepaald worden.

Bij Veilig Verkeer Nederland zijn we een voorstander van een nieuwe 30km/uur-norm, met mogelijke uitzonderingen voor doorgaande wegen. Hoe lager de snelheid, hoe korter de remweg én hoe lager de impact bij een ongeluk. Bij een maximale snelheid van 30 km/uur is de overlevingskans van een voetganger bij een botsing met een auto 95%. Dat is 10% hoger dan bij 50 km/uur. 

Disclaimer 

Zowel punt 3 als 4 op deze lijst zijn verkeersonderwerpen die momenteel op de politieke agenda staan. Maar dit betekent helaas niet dat er dit jaar al een nieuw toetsingskader komt voor de LEV's en de norm daadwerkelijk van 50 km/uur naar 30 km/uur gaat. Regelmatig verschuift de planning van dit soort plannen, dus er bestaat een kans dat dit pas volgend jaar (of volgende jaren) daadwerkelijk wordt doorgevoerd. Wanneer er duidelijkheid is over de planning, zullen we deze nieuwe data en aanpassingen uiteraard communiceren via onze online kanalen. 

LEV's toetsingskader
In 2023 komt er een nieuw toetsingskader voor de LEV's (lichte elektrische voertuigen)
30 in de bebouwde kom
De overheid werkt naar een norm maximum 30 km/uur binnen de bebouwde kom

5: Hoogte boete aangepast op ernst

Tot slot gaan zijn er vanaf 1 januari dit jaar enkele veranderingen doorgevoerd in de hoogte van de verkeersboetes. Met deze aanpassing worden ernstigere verkeersovertredingen zwaarder bestraft en wordt maatschappelijke acceptatie vergroot omdat lichtere overtredingen minder zwaar worden beboet. 

Deze overtredingen worden zwaarder bestraft: 

  • De boete voor het vasthouden en gebruik van een mobiel tijdens het autorijden wordt verhoogd van 240 euro naar 340 euro.
  • Niet zo veel mogelijk rechts rijden (onnodig links rijden) op een auto(snel)weg van 140 euro naar 210 euro.
  • Niet verlenen van voorrang aan een voorrangsvoertuig van 240 euro naar 340 euro en overhevelen naar het strafrecht.
  • Het vervoeren van minderjarigen zonder gordel verhogen van 140 euro naar 210 euro.

Deze overtredingen worden juist minder zwaar bestraft: 

  • Boetes voor te hard rijden op de snelweg voor de eerste 10 km/u boven de maximum snelheid verlaagd met 15%.
  • Het veroorzaken van onnodig geluid met een motorrijtuig 390 euro naar 240 euro.
  • In- en uitstappende passagiers voorbijrijden zonder hen de gelegenheid te geven in- of uit te stappen van 390 euro naar 240 euro.
  • Parkeren op een gehandicapten-parkeerplaats van 390 euro naar 300 euro.
  • Ook wordt de bekeuringsvrije voet ingevoerd voor de eerste 3 kilometer snelheidsoverschrijding op de 130 km/u wegen. Op alle andere wegen geldt die bekeuringsvrije voet al. Nu wordt de uitzonder

Meedoen is makkelijk

Of deze regelgeving daadwerkelijk gelijk impact gaat hebben op het aantal verkeersslachtoffers moet dit jaar (en komende jaren) gaan blijken. Maar het feit dat de mate van veiligheid op straat ook in jouw eigen handen ligt.

Iedereen kan iedere dag opnieuw - heel makkelijk - zelf een bijdrage leveren aan veilig verkeer. Bijvoorbeeld door niet te snel te rijden, voldoende afstand te houden van kwetsbare weggebruikers en je aandacht bij het verkeer te houden. Wil je meer weten over verkeersregels? Bekijk dan ook eens onze verkeersregel-website.

Het is belangrijk om aan te geven dat wij - als Veilig Verkeer Nederland - niet betrokken zijn bij het opstellen van de verkeerswetten die worden behandeld in dit artikel. Deze wetten worden geformuleerd door de overheid. Wij kunnen enkel het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat informeren en adviseren wat er uit onze onderzoeken naar verkeersveiligheid blijkt - zodat ze hun beleid hierop bijstellen. Daarnaast nemen wij de rol aan om alle verkeersdeelnemers van Nederland te adviseren over welk gezond verkeersgedrag bij deze (aankomende) verkeersregels passen. We proberen hierbij natuurlijk zo actueel en accuraat mogelijk te zijn. Voor een volledig beeld van alle verkeersregels die momenteel gelden verwijzen we door naar website van de Rijksoverheid.